Dziecko z ADHD to zawsze dziecko głośne i biegające..... tak? obalamy mit.

Dziecko z ADHD. Na te słowa kogo sobie wyobrażamy?

Wyobraźmy sobie dziecko krzykliwe, biegające. Nauczyciele skarżą się, że chodzi po klasie, przeszkadza na lekcji.  Na przerwach biega, krzyczy, często reaguje impulsywnie, nie panuje nad emocjami. W domu w ciągłym ruchu, nie chodzi- biega. Najchętniej pójdzie na rower i na boisko, raczej nie usiądzie do lekcji sam. 

Wyobraźmy sobie też dziewczynkę. Często nieobecna myślami, w piórniku bałagań, nie wie co ma zrobić. Rozumie treści przekazywane, a jednak popełnia błędy. Nie chce czytać dłuższych czytanek. "to za długie, to za nudne". Rodzice, nauczyciele mówią "zdolna, ale leniwa". Kolejny raz zgubiła klej. Kolejny raz zapomniała przynieść książkę. Do domu wróciła tylko z jedną rękawiczką. W wolnym czasie kręci się po domu, często zmienia aktywności. Szybko się nudzi. Nie pamięta poleceń rodziców.

Oba opisy mogą dotyczyć dzieci z objawami ADHD. Jak w pierwszym przypadku raczej nie budzi to wątpliwości, tak w drugim często słyszę:

- wyrośnie z tego

- jest jeszcze niedojrzała

- to chłopcy mają adhd

- nie ma adhd, bo nie biega po klasie.

- nie jest głośna, nie jest agresywna - nie ma adhd. 

- to tylko kwestia wychowania.

Nic bardziej mylnego.

To co kojarzy się z typowym obrazem ADHD to podtyp z z przewagą nadruchliwości i impulsywności oraz podtyp mieszany. 

Często w obserwacji dziecka zapomina się jednak o podtypie z przewagą zaburzeń uwagi - to niego dotyczył drugi opis dziecka.

Co to jest uwaga? Co to jest zdolność koncentracji uwagi. 

Do mózgu dociera wiele informacji i bodźców. Każdy jest oceniany, jednak nie każdy uświadamiany. Zdolność koncentracji uwagi to zdolność wybrania bodźców i informacji, które są w tym momencie istotne i właściwego przetwarzania. 

Dziecko, które ma problem z uwagą będzie prezentować wiele trudności, ale nie koniecznie będzie głośne i w ciągłym ruchu, 

Co to znaczy?

W pracy, w szkole będziemy obserwować pewne problemy:

- popełnianie licznych błędów (z nieuwagi, "głupich błędów")

- przeoczanie lub pomijanie szczegółów

- brak dokładności w wykonywanych pracach

- krótkie skupianie się na zadaniach

- przerywanie wykonywanych prac na skutek odwrócenia uwagi

- unikanie zadań wymagających dłuższego wysiłku umysłowego

- gubienie rzeczy i zapominanie

- słaba organizacja własnej pracy i aktywności.

Jak pomóc? 

Zauważ problem. Nie oceniaj. Unikaj sformułowań "musisz się skupić". To tak jakbyś osobie z wadą wzroku powiedział - "jak się postarasz to zobaczysz".

Podziel zadania na krótsze, zaplanuj przerwy. Wydawaj krótkie, konkretne polecenia. Bądź pewien, że dziecko słyszy co do niego mówisz. Pomagaj w planowaniu działań, pomagaj w pakowaniu plecaka. Rozmawiaj z nauczycielem jak pomóc dziecku.  W razie potrzeby zastosuj leczenie farmakologiczne.

Warto zauważyć, że dziecko z zaburzeniami koncentracji uwagi będzie miało trudności w nauce szkolnej, jak i organizacji swojego czasu. Mimo dobrych możliwości poznawczych będzie miało wyniki niewspółmierne do nich. Przez rozkojarzenie może słyszeć wiele krytycznych uwag. Wiąże się to niestety z ryzykiem dużych powikłań, takich jak zaburzenia nastroju czy lękowe, przerwanie nauki, ucieczki w uzależnienia i wiele innych. Warto, więc dostrzec problem i w porę pomóc.